Dwa tygodnie temu kupiłem sobie notebooka – systemu operacyjnego wybrać nie mogłem, więc trafiła mi się Vista. Nie chcąc podchodzić do sprawy z negatywnym nastawieniem, postanowiłem wypróbować nowe okienka.

Po pierwszym włączeniu zasilania, komputer mielił godzinę czy dwie „szykując się do pierwszego uruchomienia”. Pomielił, pomielił, i w końcu się uruchomił. Wszystko wyglądało ślicznie, eye-candy i w ogóle Aero pełną gębą. Okienka ładnie znikały, półprzezroczystość dekoracji była miła dla oka itp. Ale później zaczęły się schody.

Pierwsza rzecz, która poleciała, to wiśtowy sidebar – rzecz absolutnie dla mnie nieprzydatna. Trzeba ściągać jakieś widgety, bo te standardowe w sumie nic nie potrafią. Na ekranie zabawek mieści się niewiele, trzeba scrollować itp. – może da się to jakoś sensownie skonfigurować, ale jakoś specjalnie mi nie zależało. Sidebar wyleciał.

Zużycie procesora ogólnie rzecz biorąc było śladowe, oprócz sytuacji, kiedy Vista wykonuje różne operacje w tle, np. automatyczna aktualizacja – wiem, można to wyłączyć, ale z jednej strony znając windy lepiej mieć wszystko połatane, a z drugiej – update’y są codziennie, bo codziennie wychodzą nowe paczki do windows defendera (czy jak się ten ochroniarz nazywa). Tak więc chcąc czy nie chcąc, codziennie coś będzie mielić w tle.

Później popatrzyłem na stan pamięci. Na dzień dobry zajęte było ponad 650MB (!), co przy moim dostępnym jednym gigabajcie było liczbą niepokojąco dużą. Tak tak, wiem, rozumiem, bufory, pre-fetching itp., ale to tak czy tak za dużo. Jak się okazało później, XP w takich samych warunkach zajmował dużo dużo mniej.

Po pierwszym uruchomieniu przyszła pora na konfigurację. I tutaj zaskoczenie: jeśli Microsoft chce iść w stronę ułatwień dla „zwykłego użytkownika”, to chyba pomylił kierunki. Interfejs Visty jest ładny, ale kompletnie nieczytelny. Przytłaczają ogromne ilości guzików, przemieszanych informacji, ikonek, paseczków itp. Jak się już przez to przebrnie, znajdzie co trzeba, to zaczyna się walka z kreatorami. Ciężko jest zrobić cokolwiek „ręcznie” – tu ujawniają się dążenia MS do wmawiania użytkownikowi co jest dla niego dobre.

Dobrze, konfiguracja zrobiona – sieć działa, to podstawa. Można się teraz porozglądać trochę po systemie. Klikam tu, klikam tam, ale… za każdym razem, kiedy chcę uruchomić jakiś element systemu (np. Zarządzanie komputerem), Vista pyta, czy na pewno to ja chcę uruchomić tą rzecz. To zabezpieczenie np. przed trojanami, ale zabezpieczenie upierdliwe do granic możliwości.

Poklikałem, chcę teraz zainstalować coś do pracy – Visual Studio .NET z SQL Serverem Express. Jeszcze zanim zaczęła się instalacja, wyskoczyło okienko: „W programie, który chcesz zainstalować, występują znane problemy ze zgodnością” (czy coś takiego). Pomijam fakt, że nie mam ochoty, aby system sprawdzał co instaluję (a później te informacje wysyłał do MS), ale niezgodność…? Proponowane rozwiązanie: po instalacji zainstaluj Service Pack SP1 for Vista. Dobra, niech będzie, zainstaluję, ale co z programami, które nie są pisane przez MS, który miał odpowiednio dużo czasu, żeby przygotować poprawki? Bieżąca praca pod tym systemem wróżyła życie pełne niespodzianek. Nic to. Klik-klik, instaluje się. Pod koniec wyskakuje okienko z błędem. Da się jakoś przez to przeklikać. Dalej – instalacja dołączonego do VS SQL Serwera. Znane problemy z niezgodnością, zainstaluj Service Pack. Program zajmuje 50 MB, SP do pełnej wersji (czyli nie tej, którą mam zainstalowaną, ale taki SP zaproponował mi system) zajmuje 400 MB. Odpuściłem sobie – może jakoś będzie działać.

Ten ostatni problem przelał już czarę goryczy. Nie chciałem ryzykować, że programy, których potrzebuję, nie będą działać. Klik-klik, z MSDNAA ściągnąłem Windows XP Pro SP2 PL, ze strony producenta notebooka sterowniki (rany, prawie 1GB tego wyszło), przygotowałem Recovery CD z Viśtą (w końcu za nią zapłaciłem), skasowałem partycje, stworzyłem od nowa, zainstalowałem system, pół dnia męczyłem się ze sterownikami, ale wszystko działa. Szybki ghost, żeby nie męczyć się znowu, i już można pracować/grać/oglądać filmy/cokolwiek. Na XP zużycie pamięci na starcie jest mniej więcej o połowę mniejsze od Visty.

Pomijam kwestie DRMów, prywatności itp. – załóżmy (hehe), że mam same AudioCD, same wma legalnie kupowane przez internet itp, więc takie zabezpieczenia by mnie nie „dotykały” w sensie odmowy dostępu. Ale ja chciałem normalnie używać komputera, a w Viście to chyba nie jest możliwe.